ΕΠΙΛΟΓΟΣ

 

         Όταν η συγγραφή ενός πονήματος γίνεται για την εκτόνωση του γράφοντος, ή για καταγγελία συμβάντων, περιστατικών και παραλείψεων ίσως να χαρακτηρισθεί ως μια προσωπική αναφορά γεγονότων που αφετηρία έχει την  ιδιοτέλεια ή ακόμη την πρόθεση αυτοπροβολής.

         Μακριά από μένα τέτοια κίνητρα και πρόθεση. Η αγάπη μου προς την περιοχή της    « Καθ’ ημάς Ανατολής » δεν γεννήθηκε ούτε προέκυψε, κατά το μικρό χρονικό διάστημα της υπηρεσιακής παραμονής μου στην Μ. Ανατολή ως Σύμβουλος Εκπαίδευσης της Ελλάδας.

          Η αναφορά σε γεγονότα, η οποία αποσκοπεί στην αποκάλυψη του αληθούς περιεχομένου της αποτελεί χρέος του κάθε σκεπτόμενου έλληνα λειτουργού.

          Όταν τα διαδραματισμένα και ο απόηχός τους αφορούν την «Καθ’ ημάς Ανατολή», η ευθύνη του συγγραφέα συνάμα και του αναγνώστη μεγαλώνει, γιατί στις δύσκολες στιγμές, κατά τις οποίες περνάει η περιοχή μας, ο απώτερος στόχος της σύγκρουσης επικεντρώνεται σε σημεία, όχι γεωγραφικά και γεωπολιτικά, αλλά κυρίως, πολιτισμικά,   πολιτιστικά και θρησκευτικά.

          Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του γράφοντα ήταν και εξακολουθεί να είναι το θέμα της μακρόχρονης ελληνικής παρουσίας στην « Καθ’ ημάς Ανατολή ». Αν πράγματι, όλοι πιστεύουμε πως μπορεί αυτή να αποτελέσει εκ νέου βάθρο νέας πολιτιστικής εξόρμησης του οικουμενικού ελληνικού πνεύματος, που θα επιδιώκει την πληρέστερη προσέγγιση μεταξύ των λαών της περιοχής αφενός, και της Ελλάδας αφετέρου, τότε αυτοί που θα επωμίζονται τον ρόλο αυτό οφείλουν να είναι άρτια γνώστες της πραγματικότητας , η οποία επικρατεί εκεί.

           Η Ελληνική Ανατολή και συγκεκριμένα η Ελληνική Κιλικία γέννησε, ανέθρεψε μα και με το χώμα της σκέπασε το σώμα του πάππου μου Ευθύμιου, που χάθηκε ως θύμα των ταγμάτων εργασίας των νεοτούρκων, στην αρχή της γενοκτονίας των ρωμιών χριστιανών. Εκεί στην Αγιούπολη ( ΚΙΛΙΣ) γεννήθηκε ο πατέρας μου Γεωργής.  Ενός έτους βρέφος, στην αγκαλιά της γιαγιάς μου, μαζί με τους λοιπούς, γέροντες, γυναίκες και ανήλικα παιδιά εκτοπίστηκαν, και κυνηγημένοι έφτασαν στο θέμα (ΧΑΛΥΒΩΝΟΣ ) Χαλέπι της Β. Συρίας.

        Στην πόλη του Χαλεπίου[1] γεννήθηκα κι εγώ, ανατράφηκα και πέρασα τα μαθητικά μου χρόνια κατά την πρώιμη εφηβεία μου. Εκεί ανατράφηκα χριστιανικά και περηφανευόμουνα για την  ελληνορθόδοξη  πίστη μου και την ρωμαίικη συνείδησή μου. Την συνείδησή μου αυτή την ενίσχυσε ο πνευματικός μου πατέρας, ο τότε Μητροπολίτης Βεροίας ( Χαλεπίου ) και Αλεξανδρέττας και μετέπειτα Πατριάρχης Αντιοχείας και Πάσης Ανατολής Αειμ. Ηλίας Δ ΄ , ο τελευταίος, δυστυχώς ελληνολάτρης πατριάρχης Αντιοχείας.

           Όσοι μεγαλώνουν με το όραμα του μεγαλείου της ελληνικής σκέψεως και του ελληνοχριστιανικού πνεύματος και πολιτισμού, αφενός , και της οικουμενικότητας της ελληνορθόδοξης πίστεως αφετέρου, είναι αυτοί, που μπορούν και βλέπουν την Ελλάδα πιο μεγάλη πολιτιστικά και πνευματικά.

            Η γεωγραφία και η οριοθέτηση των πλαισίων, δεν ταιριάζουν στο ελεύθερο ρωμαίικο πνεύμα και την αδούλωτη ελληνική σκέψη.

 

 

 

 

 

 

Παρουσιάσεις και σχόλια της πρώτης έκδοσης του βιβλίου.

 

- Η Καθημερινή της Κυριακής 25. Ιουλίου 1999

« Για την παρουσία του Ελληνισμού στην ευρύτερη Μέση Ανατολή γράφει ο Ευθύμιος Άσσος , ο οποίος διατέλεσε σύμβουλος εκπαίδευσης στην Ελληνική Πρεσβεία στο Αμμάν της Ιορδανίας. Αναφέρεται στην πολιτιστική και εκκλησιαστική εξωτερική πολιτική της Ελλάδας, την ελληνική γλώσσα ως μοναδικό κρίκο πολιτιστικής και ελληνορθόδοξης έκφρασης, το ρόλο και την αποστολή των κρατικών λειτουργών, τους φορείς της ελληνικής παρουσίας στις περιοχές της « Καθ’ ημάς Ανατολής », το ρόλο των ελληνικών ιστορικών μνημείων και τους κινδύνους αφελληνισμού της ορθόδοξης παρουσίας στην περιοχή ».

 

 

 

 

-Το περιοδικό « Στο Κλεινόν Άστυ » Ιούλιος – Αύγουστος 1999

- Η δεκαπενθήμερη μορφωτική εφημερίδα   « ΕΠΑΛΞΕΙΣ » 16/11/1999 -  ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

-  Η Αθηναϊκή Πρωτοβουλία  Νοέμβριος – Δεκέμβριος  1999 ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΑ

«ΕΚΕΙ ΣΤΗΝ ΑΝΑΤΟΛΗ,  Όπου ο Ελληνισμός αγωνιά και αεί προσμένει».

Του Ευθυμίου Άσσου ( Μελέτη )

Εκδόσεις « Πελασγός » Αθήνα 1998

      Άκρως ενδιαφέρουσα και απολύτως κατατοπιστική για τα προβλήματα του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας στην Εγγύς Ανατολή είναι η μελέτη του Ευθυμίου Άσσου που επιγράφεται « Εκεί στην Ανατολή » και έχει τον χαρακτηριστικό υπότιτλο « όπου ο Ελληνισμός αγωνιά και αεί προσμένει ». Μέσα απ’ αυτήν παρουσιάζονται και ανατέμνονται διεξοδικά και συστηματικά όλοι εκείνοι οι παράγοντες που θα διατηρήσουν ζωντανή την εθνική και θρησκευτική υπόσταση του Ελληνισμού στον νευρολογικό χώρο της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής.

       Ο συγγραφέας, άριστος γνώστης όχι μόνο των υπαρχόντων ιδιαιτεροτήτων και των αναφυομένων προβλημάτων της περιοχής,  αλλά και κάτοχος μεγάλης παιδείας και προσωπικών εμπειριών, λόγω της εκεί θητείας του. Είναι ο πλέον αρμόδιος για να μας υπενθυμίσει την ύπαρξη ζωτικών μας συμφερόντων στην παραγνωρισμένη και σχεδόν ξεχασμένη από τους αρμόδιους φορείς γωνιά αυτή του πλανήτη μας, έστω και αν σ’ αυτή άνθισαν ο ελληνιστικός και βυζαντινός πολιτισμός.

         Ο Ευθύμιος Γ. Άσσος δεν περιορίζεται, όμως στην επισήμανση κάποιων πράγματι σπουδαίων παραγόντων του όλου ζητήματος επί θεωρητικού επιπέδου. Αντίθετα, μάλιστα, με ιδιαίτερο σθένος καταγγέλλει τα κακώς κείμενα, που πηγάζουν και εκπορεύονται από το εθνικό μητροπολιτικό κέντρο, τα οποία εκούσια ή ακούσια απεργάζονται τον πλήρη αφελληνισμό των κατοίκων των ανωτέρω περιοχών και ξεσκεπάζει τον ρόλο της Δύσεως προς την ίδια κατεύθυνση. Παράλληλα δε, προτείνει λύσεις τελέσφορες και εποικοδομητικές για την αναβίωση του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας, που εσχάτως και για ποικίλες αιτίες δεινώς δοκιμάζονται.

          Τολμώ να γράψω ότι, η μελέτη του Ευθυμίου Άσσου, μέσα την θεματολογική της πρωτοτυπία, δίνει το έναυσμα στον αναγνώστη να συνειδητοποιήσει την έννοια του Ελληνισμού πέραν των στενών ορίων της κρατικής του υποστάσεως και σε βάθος χρόνου.  Γι’ αυτό θεωρώ το ανά χείρας πόνημα λίαν σημαντικό, αν αναλογιστούμε ότι, δεν συναντάμε εύκολα ανάλογες εργασίες με την ίδια θεματογραφία. Έτσι, μοιραία, ο αναγνώστης όχι μόνο μαθαίνει πολλά και άγνωστα, ως επί το πλείστον, στοιχεία της παρουσίας του ορθόδοξου ελληνισμού στις χώρες της Εγγύς Ανατολής, αλλά και προβληματίζεται έντονα ως προς την ορθότητα της εξωτερικής πολιτιστικής και εκπαιδευτικής μας πολιτικής.

         Μετά ταύτα, είναι εύλογο να το συνιστώ σε κάθε σκεπτόμενο αναγνώστη.

                                       Γιώργος  Πετρόπουλος

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Η εφημερίδα ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ στην σελίδα Βιβλιοπαρουσίαση δημοσίευσε :

ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΆΣΣΟΥ

Εκεί στην Ανατολή …

όπου ο Ελληνισμός αγωνιά και αεί προσμένει.

          Από τις εκδόσεις «ΠΕΛΑΣΓΟΣ» κυκλοφορεί το εξόχως ενδιαφέρον βιβλίο «Εκεί στην Ανατολή…» του Ευθυμίου Γ. Άσσου. Σύμβουλος εκπαίδευσης στην ελληνική πρεσβεία στο Αμμάν της Ιορδανίας και γόνος ο ίδιος της « Ελληνικής Εγγύς Ανατολής», δεν είναι απλώς γνώστης του χώρου και των προβλημάτων της Μ. Ανατολής και τα Β. Αφρικής, αλλά και ο υπεύθυνος πολίτης που αγωνιά και πονά για την τύχη του Ελληνισμού εκεί, που οι ορθόδοξοι χριστιανοί ενώ αυτοπροσδιορίζονται ως ρωμιοί ορθόδοξοι, εμείς τους αποκαλούμε «άραβες ορθόδοξους» !

               Ο εκδότης Ιωάννης Χρ. Γιαννάκενας σημειώνει: « Η ευρύτερη Μ. Ανατολή παραδοσιακά αποτελεί το σταυροδρόμι όπου η ελληνική παιδεία συναντά και συνυπάρχει με τον πολιτιστικό της περίγυρο.  Η μαρτυρία του Ευθυμίου Άσσου μας γνωρίζει την ελληνιστική και ορθόδοξη παρουσία.  Ο προσωπικός του αγώνας για τα ελληνικά γράμματα μας δίνει παρηγοριά, αλλά με ταυτόχρονη πικρία για την απουσία του ελληνικού κράτους – της μητρόπολης του Ελληνισμού …. » .  ο Θεός να μας φυλάει ….

         Για άλλη μια φορά ο προσωπικός ελληνισμός δίδει το παρόν του εκεί όπου έπρεπε να υπάρχει « Εθνικό » κέντρο και όχι… στις Βρυξέλλες !!! ».

         Για το ίδιο βιβλίο ο τ. Διευθυντής Γεν. Καθηκόντων του ΥΠΕΞ Αντώνιος Ιωαννίδης προτείνει : « θα μπορούσε, φρονώ το παρόν βιβλίο, αν ληφθεί σοβαρά υπ’ όψη από τα συναρμόδια υπουργεία ΥΠ.Ε.Π.Θ.  , ΥΠ.ΕΞ , ΥΠ.ΠΟ, τα εκκλησιαστικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα να αποτελέσει βοήθημα για την χάραξη μιας συγκεκριμένης πολιτιστικής, εκπαιδευτικής, μορφωτικής και εκκλησιαστικής πολιτικής » για το χώρο της Μ. Ανατολής και Β. Αφρικής.

      Για μια «γεύση» από το πόνημα του Ευθ. Άσσου παραθέτουμε το 1^ο κεφάλαιο με τον τίτλο:  « Η Ελληνικότητα της περιοχής της Καθ’ ημάς Ανατολής » ………

-  Η εφημερίδα « Ο Ορθόδοξος Τύπος » στην σελίδα: ΤΑ ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ της 14^ης Ιανουαρίου 2000 δημοσιεύει το σημείωμα του Π.Μ. Σωτήρχου.

Ε.Γ. Άσσου « Εκεί στην Ανατολή…» έκδοσις ΠΕΛΑΣΓΟΣ Αθήνα .σελ. 140

         Ο συγγραφεύς είναι εκπαιδευτικός και έχει υπηρετήσει σε χώρες της Μ. Ανατολής και από τις εμπειρίες και τις γνώσεις του καταθέτει την μαρτυρία του για τον ελληνισμό, που διαβιώνει στις περιοχές αυτές και κάνει επίκληση να στραφεί η προσοχή της μητροπολιτικής Ελλάδος « Εκεί στην Ανατολή….» . Το βιβλίο αυτό, με εμφανή τα πατριωτικά κίνητρα, προσπαθεί να ενημερώσει με τον τρόπο του για τα προβλήματα της ελληνικής διασποράς στην Εγγύς Ανατολή .Επισημαίνει και πολλά κακώς κείμενα και κάνει και ένα είδος απολογισμού της προσωπικής δραστηριότητας του συγγραφέως.  

        Οι ανθέλληνες δυστυχώς καιροφυλακτούν παντού, όπως φαίνεται από το βιβλίο.  Και ο κ. Ε.Γ Άσσος καταθέτει και τις δικές του σκέψεις και απόψεις για την αντιμετώπιση των εκεί αρνητικών φαινομένων και την επίλυση των σχετικών προβλημάτων. Ασφαλώς, οι αρμόδιοι θα λάβουν υπόψη τα όσα καταθέτει ο συγγραφεύς του βιβλίου .

 

 

 

 

 

-   Στην στήλη :

 « Όσα φέρνει ο ταχυδρόμος» της εφημερίδας « Η Φωνή των Αιγυπτιωτών » δημοσιεύτηκε στις 5.9.1997 σελ. 4 η παρακάτω επιστολή του Πρεσβευτή ε.τ Κ.Ε. ΔΑΡΑΤΖΪΚΗ

                                        Αθήνα 24.Ιουνίου 1997

     Αγαπητέ κύριε Γ. Ξενουδάκη

     Ο κ. Ευθύμιος Άσσος, τέως Σύμβουλος Εκπαίδευσης στις χώρες της Μ. Ανατολής και Β. Αφρικής αναφέρει στην δημοσιευθείσα έκθεσή του τα κατωτέρω χαρακτηριστικά στοιχεία για τον Ελληνισμό της Αιγύπτου……. Ακολουθεί απόσπασμα από το σχετικό κεφάλαιο . ( Σελ.

 

 

 

 

 

 

 

Προς[2]

κ. Νίκο Οικονομίδη

Πρόεδρο Εθνικού Ιδρύματος Πολιτισμού

ΕΙΠ

Στρατηγού Καλλάρη 50

154 52 Π. Ψυχικού

 

Η αναφορά σε γεγονότα, η οποία αποβλέπει στην αποκάλυψη του αληθούς περιεχομένου της, αποτελεί χρέος του κάθε σκεπτόμενου έλληνα λειτουργού.

Όταν τα διαδραματισθέντα και ο απόηχός  τους αφορούν την « Καθ’ Ημάς Ανατολή », η ευθύνη του γράφοντος, συνάμα και του αναγνώστη μεγαλώνει, γιατί στις δύσκολες στιγμές, κατά τις οποίες περνάει η περιοχή μας, ο απώτερος στόχος της σύγκρουσης επικεντρώνεται σε σημεία, όχι γεωγραφικά και γεωπολιτικά, αλλά περισσότερα πολιτισμικά, πολιτιστικά και θρησκευτικά.

Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του γράφοντος ήταν και εξακολουθεί να είναι το θέμα της μακρόχρονης ελληνικής παρουσίας στην        « Καθ’  Ημάς Ανατολή ». Αν πράγματι, όλοι πιστεύουμε ότι μπορεί, αυτή η Ανατολή δηλ. να αποτελέσει εκ νέου βάθρο νέας πολιτιστικής εξόρμησης του οικουμενικού ελληνικού πνεύματος, που θα στοχεύει στη πληρέστερη προσέγγιση μεταξύ των λαών της περιοχής και της μητροπολιτικής Ελλάδος, τότε πρέπει, αυτοί που επωμίζονται τον ρόλο αυτό να είναι γνώστες της πραγματικότητας, η οποία επικρατεί εκεί.

Είμαι βέβαιος πως το βιβλίο[3], που σας αποστέλλω, τιμής ένεκεν, θα βοηθήσει αρκετά .

 

Αθήνα 10.05.1999

                                  Με εκτίμηση

                             Ευθύμιος Γ. Άσσος

---

[1] . Βλ. Ευθυμίου Γ. Άσσου « Για μια άλλη Βέροια, εκείνη της Συρίας»

 

[2] - Η ίδια αποστολή εστάλη σε διάφορους αρμόδιους δημόσιους και εκκλησιαστικούς φορείς εντός και εκτός της ελληνικής επικράτειας.

[3] -  Εκεί στην Ανατολή …. Όπου ο Ελληνισμός Αγωνιά και αεί Προσμένει. Εκδόσεις Πελασγός Αθήνα 1998.